Được thành lập năm 1953, trường cấp II Bắc Lý, nay là trường THCS Bắc Lý, huyện Lý Nhân ra đời giữa lúc cuộc kháng chiến chống Pháp bước sang giai đoạn cuối vô cùng ác liệt. Trong hoàn cảnh khó khăn thiếu thốn, thầy và trò trường Bắc Lý vẫn luôn kiên trì thực hiện nhiệm vụ giáo dục toàn diện “Học kết hợp với hành", giáo dục nhà trường kết hợp với giáo dục gia đình và xã hội, gắn các hoạt động giáo dục với đời sống và thực tiễn sản xuất. 70 năm phấn đấu với mục tiêu “Tất cả vì học sinh thân yêu", trường THCS Bắc Lý đã trở thành đầu tàu, điểm sáng rực rỡ trong nền giáo dục cả nước những năm đầu độc lập. Đây cũng chính là nơi khởi nguồn của phong trào thi đua “Hai tốt" với bề dày thành tích: Hai lần được phong tặng danh hiệu anh hùng lao động, 04 Huân chương độc lập, 12 huân chương lao động cho tập thể và cá nhân, 13 Cờ luân lưu của Chính Phủ, năm 2002. Bắc Lý trở thành ngôi trường đầu tiên của tỉnh Hà Nam được Bộ GD&ĐT công nhận đạt chuẩn Quốc gia. Ngôi trường đã vinh dự được đón nhiều đoàn cán bộ lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước về thăm.
Tiếp nối truyền thống, những năm học qua, cùng với các nhà trường trong cả nước triển khai thực hiện chương trình GDPT 2018, Trường THCS Bắc Lý luôn tích cực đổi mới phương pháp dạy và học, kiểm tra đánh giá, sinh hoạt chuyên môn tổ chức nhiều hoạt động giáo dục, học sinh được nghiên cứu trải nghiệm trên phòng Stem… nhằm phát huy phẩm chất, năng lực học sinh; từ đó đã góp phần không nhỏ vào việc hình thành cho học sinh ý thức tự giác học tập và rèn luyện.
Nét nổi bật trong cách dạy, cách học ở Bắc Lý là lồng ghép nội dung các môn học ở trường với ứng dụng vào thực tế ở địa phương. Trong thời kỳ đổi mới, cơ sở vật chất thiết bị dạy, học của nhà trường ngày càng được trang bị đầy đủ hơn. Giáo viên nhà trường đã tận dụng phòng bộ môn tổ chức cho học sinh làm các thí nghiệm thực hành theo các nhóm nhỏ, thông qua đó rèn luyện cho học sinh kỹ năng hợp tác, kỹ năng quan sát thu thập tư liệu, xử lý thông tin, báo cáo diễn đạt trong nhóm hoặc cả lớp cùng nghe và thảo luận. Bên cạnh việc duy trì và thực hiện tốt nguyên lý giáo dục “Học đi đôi với hành", trường THCS Bắc Lý còn triển khai việc đưa lao động sản xuất vào nhà trường. Nhà trường đã xây dựng các mô hình khu nhà lưới trồng rau sạch, cải tạo ao nuôi cá. Từ các bài học, học sinh đã hiểu biết về quá trình sinh trưởng, phát triển của các con vật nuôi, cây trồng và với sự hỗ trợ của giáo viên các em đã biết chế biến phân hữu cơ, tạo thuốc trừ sâu sinh học để chăm sóc các loại cây trồng một cách khoa học. Các mô hình đã cho hiệu quả khả quan. Số tiền thu về được sử dụng để quay vòng sản xuất, chăn nuôi và làm quà tặng cho các học sinh nghèo. Cùng với đó, hoạt động giáo dục hướng nghiệp, giáo dục STEM cũng là những yếu tố quan trọng để học sinh được khám phá, trải nghiệm lao động sản xuất biết vận dụng các kiến thức vào thực tế.
Với cách dạy và học luôn có sự chủ động sáng tạo về nội dung và phương pháp cho phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của học sinh, thầy và trò trường THCS Bắc Lý luôn đạt được thành tích đáng tự hào trên các mặt hoạt động: Đức, Trí, Thể, Mỹ. Hàng năm, tỷ lệ học sinh khá, giỏi của trường luôn đạt gần 70%, tỷ lệ học sinh lớp 9 đỗ tốt nghiệp đạt gần 100%, các đội tuyển học sinh giỏi xếp thứ hạng cao trong các kỳ thi chọn học sinh giỏi các cấp, gần 99% học sinh xếp loại hạnh kiểm Khá, Tốt.
Trường THCS Bắc Lý hôm nay đã lớn mạnh về mọi mặt. Tập thể hội đồng sư phạm có 39 cán bộ, giáo viên, nhân viên đều là những người có năng lực chuyên môn nghiệp vụ vững vàng, trong đó có 28 giáo viên đạt danh hiệu giáo viên giỏi cấp huyện, 14 giáo viên giỏi cấp tỉnh, nhiều giáo viên đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở. Mái trường THCS Bắc Lý hiện nay là một khuôn viên xanh, sạch, đẹp có tổng diện tích gần 14 nghìn m², bao gồm 17 phòng học, 07 phòng học bộ môn với thiết bị chuyên dụng, các khối công trình như nhà tập đa năng, thư viện, phòng thiết bị… thuận lợi cho các hoạt động giáo dục của nhà trường.
